De meest bekende en geliefde slijpvorm. Een briljant is van boven gezien rond en hoe groot of klein de briljant ook is, een goed geslepen briljant bestaat altijd uit 57 facetten (slijpvlakken) en komt door zijn schoonheid in vele juwelen voor.
In onderstaand schema zijn de verschillende vlakken benoemd:

Naast de 4 bekende C's (Carat, Clarity, Color en Cut) om de prijs van een diamant te bepalen wordt er de laatste jaren steeds meer waarde gehecht aan de 5^e C van certificatie.

Het gewicht van een diamant wordt weergegeven in karaten. 1 karaat is ongeveer gelijk aan het gewicht van een zaadje van de johannesbroodboom, in het oud grieks keration.
Vanaf 1907 is het vastgesteld op 200 milligram voor 1 karaat, onderverdeelt in 100 puntjes.
Het gewicht van een diamant moet in goede verhouding zijn met de doorsnede en hoogte van de steen om tot zijn volle schittering te komen.

• • 
  • 2,00 crt.
  • Ø ± 8,0 mm
• • 
  • 1,75 crt.
  • Ø ± 7,8 mm
• • 
  • 1,50 crt.
  • Ø ± 7,5 mm
• • 
  • 1,25 crt.
  • Ø ± 7,0 mm
• • 
  • 1,00 crt.
  • Ø ± 6,5 mm
• • 
  • 0,75 crt.
  • Ø ± 5,8 mm
• • 
  • 0,50 crt.
  • Ø ± 5,0 mm
• • 
  • 0,25 crt.
  • Ø ± 4,0 mm
• • 
  • 0,10 crt.
  • Ø ± 3,0 mm
• • 
  • 0,05 crt.
  • Ø ± 2,5 mm

De zuiverheid van de diamant wordt bepaald door de aanwezigheid van kleine oneffenheden die in bijna alle diamanten aanwezig zijn. Een vakman beoordeelt de graad van zuiverheid. Dit gebeurt bij normaal daglicht en met een 10x vergrotende loep. Het aantal onzuiverheden, de aard en de ligging daarvan zijn bepalend voor de invloed op de schittering en uitstraling van de geslepen diamant en daarmee de waarde. Onzuiverheden zijn kloofjes, belletjes, carbonvlekjes en andere insluitsels.
De meest gebruikte kwaliteiten in juwelen zijn vvs tot si.

• • 
  • I.F. : Internally Flawless
  • Vrij van insluitingen.
    Alleen insignificante oneffenheden zichtbaar bij 10x vergroting.
• • 
  • VVS1 - VVS2 : Very Very Slightly Included
  • Minimale insluitingen die zeer moeilijk zichtbaar zijn bij 10x vergroting.
• • 
  • VS1 - VS2 : Very Slightly Included
  • Minimale insluitingen die moeilijk tot licht eenvoudig zichtbaar zijn bij 10x vergroting.
• • 
  • SI1 - SI2 : Slightly Included
  • Herkenbare insluitingen die eenvoudig zichtbaar zijn bij 10x vergroting.
• • 
  • I1 - I2 - I3 : Included
  • Insluitingen die opvallen voor een getraind oog bij 10x vergroting en eenvoudig zichtbaar zijn met het blote oog.

De vierde “C” van cut staat zowel voor de geslepen vorm van de diamant als de kwaliteit van het slijpen. De vorm geeft de diamant zijn naam en faam, maar bovenal zijn flonkering, schittering en leven. Naast de bekendste, briljant, zijn er ook nog verschillende andere vormen met de voor hun unieke eigenschappen en afmetingen.
De slijper bepaalt met z'n vakmanschap mede de kwaliteit. Een goed geslepen diamant heeft symmetrie, juiste proporties en is perfect afgewerkt.

Er bestaan verschillende erkende certificering bureau's waar de grotere diamanten worden beoordeeld op hun 4 C's. Hier wordt een certificaat van opgemaakt en eventueel gecombineerd met een laserinscriptie in de steen om een objectieve beoordeling van de kwaliteit van de diamant te hebben. De meest  gewaardeerde bureau's zijn IGI, Hoge Raad en GIA.